Mocy Przybywaj.
Na opakowaniu dumnie prezentuje się napis „3W LED”, co to znaczy w praktyce dla użytkownika ? To, że dioda LED może, ale nie musi, być zasilana z mocą 3 watów - jest to możliwe technicznie więc opis jest prawidłowy. Dzisiaj wprowadza to wiele zamieszania i niejasności, ale pozwoliło specom od marketingu łatwiej przekonać klientów do ledów mocy, gdy te zastępowały żarówki halogenowe. Obecnie producenci ledów zrezygnowali z oznaczania ledów w watach, na rzecz określenia ich prądu zasilania, zwykle dopuszczając zakres do 1500mA, na przykład :
Prąd [mA] |
Napięcie [V] |
Moc [W] |
350 |
3,20 |
1,12 |
700 |
3,40 |
2,38 |
1500 |
3,64 |
5,46 |
Czyli dla jednego producenta ten sam led może być opisany jako 1W a dla drugiego jako 5W – przez co informacja ta staje się prawie całkowicie bezużyteczna. Dopiero znając typ zastosowanego źródła światła i jego parametry, moc pozwala na określenie ilości emitowanego światła.
Po lewej - Myo RXP (deklarowane 140 lumenów). Po prawej Silva LX 5W (jeszcze bez deklaracji ilości światła).
Lumen – jak to świeci ?
Lumen to jednostka strumienia świetlnego - pozwala na określenie ilości emitowanego światła przy danej mocy niezależnie od zastosowanej optyki, zaś ilość emitowanego światła dzielona przez moc danego źródła określa jego wydajność (lumen/W). Dla użytkownika jest to jeden z najważniejszych parametrów opisujących led-a, niestety informacja ta w stosunku do ledów stosowanych w lampkach nie jest powszechnie dostępna ani wykorzystywana jako czynnik marketingowy zachęcający do wyboru „tej lepszej”.
Lumeny i Lumeny ANSI
Kiedys większość producentów podawała ilość lumenów emitowanych przez leda zainstalowanego w czołówce. Dawało to już całkiem niezły punkt podniesienia w trakcie zakupów, ale nadal było obarczone sporą dozą niepewności ze względu na jakość zastosowanej optyki, szybek, obudowy... Aby ujednolicić "ich lumeny" i "nasze lumeny" wprowadzono normę ANSI / NEMA FL1 2009 - która określa sposób pomiaru emitowanego światła. Ale o tym w innym artykule => ANSI / NEMA FL1 2009 - z czym to się je ?
Led Led-owi nie równy.
W dostępnych na rynku lampkach jest obecna prawie pełna gama z pośród obecnie dostępnych na rynku ledów - od najstarszych Luxeon III do najnowszych Cree XP-G. Dla większości użytkowników to nic nieznaczące nazwy LED to LED - 1W to 1W a 3W to 3W. Niestety, w zależności od zastosowanego LED-a, 1W czołówka może dać od 40 do 140 lumenów światła.
Przykłady wydajności prądowej źródeł światła. Są to wartości przybliżone, ze względu na spadek wydajności wraz z wzrostem mocy, parametry dla ledów są właściwe w zakresie do ok. 2W.
Żarówka halogenowa 10W - do 18 lm/W
Żarówka Halogenowa 20W - do 22 lm/W
Luxeon I - do 40 lm/W
Luxeon III - do 40 lm/W
Luxeon K2 - do 45 lm/W
Luxeon K2 TFTC - do 70 lm/W
Luxeon Rebel - do 100 lm/W
SSC P4 - do 100 lm/W
Cree XR-C - do 70 lm/W
Cree XR-E - do 100 lm/W
Cree XP-G - do 140 lm/W
Cree XP-G2 - do 160 lmw/
Cree XP-G3 - do 180 lm/w
Cree XM-L - do 160 lm/W
Dlaczego "do" ? Ledy są sortowane na biny ze względu na ilość emitowanego światła przy prądzie zasilania 350mA. Producent czołówki może kupić ledy Cree XR-E z binu Q5 dające 107 lumenów dla 350mA lub binu P4 dające tylko 80 lumenów przy 350mA, Przy zakupach masowych jest to różnica 1,5$ na sztuce, ale po przemnożeniu przez np. 300 tysięcy jest to ekonomicznie uzasadnione z punktu widzenia producenta.
Przykład pomiarowy - Petzl Myo RXP na ledzie SSC P4:
146 lumenów - zgodnie z deklaracjami producenta, ale co będzie gdy na jego miejsce wstawić Cree XP-G ?
Dostajemy 270 lumenów, przy tym samym zużyciu energii :).